خودشیفتگی در فضای مجازی
خودشیفتگی در فضای مجازی
منتشر شده با تغییراتی در روزنامه همشهری 16 فروردینماه 97
اقدام خشونت بار خانمی جوان علیه یكی از شبكه های اجتماعی بهانه خوبی است برای بررسی موضوعی مهم بعنوان خودشیفتگی و شبكههای اجتماعی. البته در مورد این شخص و انگیزه های آشكار و نهان وی نمی توان اظهار نظر كرد و این حادثه تنها بهانه ای برای بررسی این موضوع مهم است.
این روزها شبكههای اجتماعی بخش مهمی از زندگی ما را پر كردهاند و پژوهشگران درباره ارتباط تمایلات خودشیفتگی و نحوه رفتار ما در شبكههای اجتماعی بحثهای زیادی مطرح میكنند. ویژگی اصلی خودشیفتگی احساس بزرگ بودن و همیشه حق به جانب بودن است. نوعی از خودشیفتگی با احساس مهم بودن، خاص بودن، برجسته و بزرگ بودن همراه است و و نوع دیگر آن نیز توأم با حس عدم امنیت، حساسیت در روابط بین فردی و انزوای اجتماعی است.
گروه اول كه خود را نابغه، ممتاز و موفق می دانند تمایل دارند دستاوردهای خود را به معرض نمایش بگذارند. ایشان دیگران را برای این می خواهند تا بر دستاوردهایشان صحه بگذارند. اما این اعتماد به نفس شدیداً ناپایدار است و در مواقعی كه از سوی دیگران اعتماد به نفسشان تهدید شود مستعد پرخاشگری شدید هستند. به هر حال این ویژگی وابسته به فرهنگ نیز هست. در جوامعی كه فردیت تشویق میشود امكان بروز رفتارهای خودشیفته بیشتر میشود. مردمان جامعهای که در فرهنگ آن فاصله طبقاتی مسألهای پذیرفته شده است، گمان میكنند نمیتوانند به اقشار بالاتر اجتماعی و قدرت دست یابند و گاهی شبکههای اجتماعی را راهی برای تجربه مهم بودن و بالا بودن مییابند.
به طور كلی میزان رفتارهای خودشیفتگی در شبكه های اجتماعی در سراسر دنیا در حال افزایش است. می توان ظهور فیسبوك را یكی از دلایل بروز خودشیفتگی در فضای مجازی در نظر گرفت. اعضای این شبكه اجتماعی متوجه شدند كه می توانند مكرراً و به شكلی مثبت خود را به نمایش بگذارند و به راحتی از سوی دیگران تأییدیه دریافت نمایند. بدیهی است كه به دنبال بازخوردهای مثبت، حس خودشیفتگی در ایشان تقویت میشود.
ورود به شبكه های اجتماعی ما را به راحتی در معرض تعداد زیادی مخاطب قرار میدهد. آگاهانه یا ناخوداگاه تمایل داریم موفقیت ها یا امتیازات خود را در این شبكه ها معرفی كنیم. ترجیح می دهیم نقاط ضعف و مشكلات خود را پنهان نماییم. در نتیجه تصویری قابل ستایش و زیبا را به دیگران ارائه میكنیم. اما از این نكته غافل هستیم كه با این شیوه به سوی خودشیفتگی پیش میرویم و شبكههای اجتماعی تنها واقعیت زندگیما نیستند. زمانی فرا خواهد رسید كه متوجه خواهیم شد با تصویری كه ساختهایم فاصله فراوانی داریم. در این هنگام آسیب روانشناختی شدیدی را تجربه میكنیم. كسانی كه وقت بیشتری صرف رفتارهای خودشیفته در شبكههای اجتماعی داشتند بیشتر آسیب میبینند. بنابراین باید با علائم خودشیفتگی در شبكه های اجتماعی آشنا باشیم. این افراد معمولاً زمانی بیش از حد را در شبكه های اجتماعی سپری میكنند. بیشتر تمایل دارند از افتخارات خود صحبت كنند. به صورت اجبار گونهای اصرار به شمارش لایك های خود دارند. بیشتر ترجیح می دهند عكسهای ناب و زیبا از خود منتشر كنند و خود را به گونه ای متمایز نشان دهند. اگر این رفتارها را در خود می بینید قطعاً در معرض آسیب قرار دارید و توصیه می شود با متخصص سلامت روان مشورت كنید.