سوگ و سوگواری

سوگ انتظاری

سوگ انتظاری ممکن است زمانی رخ دهد که انتظار مرگ محبوبی را داریم. یعنی قبل از اینکه فردی فوت کند ما منتظر این اتفاق هستیم. ممکن است خانواده‌ی فردی که در حال مرگ هستند و حتی خود فرد، آن را احساس کنند. سوگ انتظاری به اعضای خانواده کمک می‌کند تا از نظر عاطفی برای این فقدان آماده شوند. همانند سوگی که پس از مرگ یکی از عزیزان رخ می‌دهد، سوگ انتظاری شامل واکنش‌های ذهنی، عاطفی، فرهنگی و اجتماعی است:

• افسردگی
• احساس دغدغه‌ی بیشتر نسبت به فرد در حال فوت
• تصور در مورد نحوه‌ی فوت محبوب
• آماده شدن از نظر احساسی برای آنچه بعد از مرگ اتفاق خواهد افتاد

سوگ انتظاری می‌تواند به خانواده‌ی فرد (نه خود فرد) کمک کند.

سوگ انتظاری به اعضای خانواده کمک می‌کند تا با آنچه که قرار است اتفاق بیفتد کنار بیایند. برای بیماری که در حال مرگ است، تحمل سوگ انتظاری ممکن است بسیار سخت باشد و ممکن است باعث شود که وی از دیگران کناره‌گیری کند.

سوگ انتظاری همیشه رخ نمی‌دهد.

برخی محققان گزارش می‌دهند که سوگ انتظاری نادر است. مطالعات نشان داده است که دوره‌های پذیرش و بهبودی که معمولاً در طول سوگ دیده می‌شوند، معمولاً قبل از مرگ بیمار، طی نمی‌شوند. فرد داغ‌دیده ممکن است احساس کند که با تلاشش برای پذیرش مرگ عزیزش وی را در حال مرگ رها کرده است. همچنین سوگی که پیش از مرگ احساس می‌شود، سوگ پس از مرگ را کاهش نخواهد داد و یا زمانش را کوتاه‌تر نخواهد کرد.

سوگ طبیعی خیلی زود پس از فقدان شروع شده و علائم آن در طول زمان برطرف می‌شوند. در نهایت، فرد داغ‌دیده به سمت پذیرش این فقدان حرکت می‌کند و قادر به ادامه زندگی روزمره‌ی خود است. حتی اگر انجام آن دشوار به نظر برسد. واکنش‌های معمول سوگ عبارتند از:

• کرختی عاطفی
• شوک
• ناباوری یا انکار (این اتفاق اغلب درست بعد از مرگ رخ می‌دهد، به‌خصوص اگر انتظار مرگ را نداشته باشیم.)
• سرگردانی به‌خاطر جدا شدن از محبوب
• داغ‌دیده ممکن است آرزو کند متوفا برگردد و در فکر متوفی غرق شود.
• تصاویری در مورد مرگ ممکن است اغلب در افکار روزمره فرد رخ دهد.
• ناراحتی‌ای که منجر به گریه، آه کشیدن، رویاها و توهماتی در مورد متوفا، و جست‌وجوی جاهایی یا چیزهایی
• مشترک با متوفا می‌شود.
• خشم
• دوره‌های اندوه، بی‌خوابی، بی‌اشتهایی، خستگی مفرط، احساس گناه و از دست دادن علاقه به زندگی. زندگی روزمره ممکن است تحت‌تأثیر قرار بگیرد.

در سوگ طبیعی، علائم کم‌تری بروز می‌کند و با گذشت زمان شدت آن‌ها کم‌تر می‌شود. بهبود برای همه در یک دوره‌ی زمانی مشخص اتفاق نمی‌افتد. برای بیشتر افراد داغ‌دیده‌ای که سوگ طبیعی دارند، علائم بین ۶ ماه تا ۲ سال بعد از فقدان کاهش می‌یابند.

بسیاری از افراد داغ‌دیده دچار حملات سوگ خواهند شد.

این حملات شامل دوره‌های کوتاه (‏۲۰ تا ۳۰ دقیقه)‏ پریشانی بسیار شدید هستند. بعضی اوقات این حملات توسط یادگاری‌های متوفا ایجاد می‌شود. بعضی وقت‌ها به نظر می رسد که بی‌دلیل اتفاق می‌افتند.

معمولاً برای سوگ مراحلی در نظر گرفته می‌شود.

نظریه‌های زیادی در مورد این که روند طبیعی سوگ چگونه است وجود دارد. متخصصین، انواع و تعداد مختلفی از مراحلی را که مردم در هنگام مقابله با سوگ متحمل می‌شوند، توصیف کرده‌اند. در حال حاضر، اطلاعات کافی برای اثبات این که کدام یک از این نظریه‌ها از بقیه دقیق‌تر است، وجود ندارد. اگر چه بسیاری از افراد داغ‌دیده پاسخ‌های مشابهی دارند اما، هیچ الگوی واحدی وجود ندارد و فرآیند آن برای هر شخصی متفاوت است.

هیچ راه درست یا غلطی برای سوگواری وجود ندارد، اما مطالعات نشان داده‌اند که برخی الگوهای سوگ و سوگواری با سوگ طبیعی متفاوت هستند. به این سوگ‌ها پیچیده می‌گویند.

سوگ‌های پیچیده‌ای که در مطالعات دیده شده‌است عبارتند از:

• واکنش سوگ حداقلی: در آن فرد هیچ نشانه‌ای از سوگ ندارد یا علائم خیلی کمی دارد.
• سوگ مزمن: در آن نشانه‌های سوگ برای مدتی بسیار طولانی‌تر از حد معمول باقی می‌ماند. این علائم بسیار شبیه علائم افسردگی، اضطراب و یا اختلال استرس پس از سانحه هستند.

عواملی که بر سوگ پیچییده تأثیر می‌گذارند:

مرگ مورد انتظار بوده است و یا غیر منتظره؟

ممکن است به نظر برسد که هر گونه فقدان ناگهانی و غیر منتظره ممکن است منجر به سوگ سخت‌تر شود. با این حال، مطالعات دریافته‌اند که افراد داغ‌دیده بااعتماد به نفس بالا و / یا دارای احساس کنترل روی زندگی، به احتمال زیاد حتی پس از یک فقدان غیر منتظره واکنش سوگ نرمال دارند. افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند و یا احساس می‌کنند که زندگی را نمی‌توان کنترل کرد، احتمالاً پس از یک فقدان غیرمنتظره، سوگ پیچیده‌ای خواهند داشت.

شخصیت فرد داغ‌دیده

مطالعات نشان داده‌اند که افراد با برخی ویژگی‌های شخصیتی ویژه به احتمال زیاد پس از یک فقدان، افسردگی طولانی‌مدتی را تجربه خواهند کرد. اینها شامل افرادی هستند که بسیار به دیگران وابسته هستند یا ارتباطات بین فردی کمی دارند.

باورهای مذهبی فرد داغ‌دیده

برخی مطالعات نشان داده‌اند که مذهب به مردم کمک می‌کند تا با سوگ بهتر کنار بیایند. برخی مطالعات هم نشان داده‌اند که کمکی نمی‌کند و یا باعث پریشانی بیشتر می‌شود. به نظر می‌رسد مذهب به افرادی که اغلب به کلیسا می‌روند کمک می‌کند. تأثیر مثبت بر غم و اندوه ممکن است به این دلیل باشد که پیروان کلیسا حمایت اجتماعی بیشتری دارند.

داغ‌دیده مرد است یا زن؟

به طور کلی مردان پس از مرگ همسر مشکلات بیشتری نسبت به زنان دارند. مردان افسردگی و مشکلات سلامت بیشتری بعد از فوت همسرشان در مقایسه با زنان پیدا می‌کنند. برخی محققان بر این باورند که این امر ممکن است به این دلیل باشد که مردان پس از فقدان حمایت اجتماعی کمتری دارند.

سن فرد داغ‌دیده

معمولاً، افراد داغ‌دیده جوان‌تر مشکلات بیشتری بعد از از دست دادن نسبت به افراد داغ‌دیده مسن‌تر دارند. ایشان مشکلات سلامت شدیدتر، علائم سوگ و علائم جسمی و روانی بیشتری دارند. با این حال، افراد داغ‌دیده جوان‌تر ممکن است سریع‌تر از افراد داغ‌دیده مسن‌تر بهبود یابند، زیرا آن‌ها منابع و حمایت اجتماعی بیشتری دارند.

برخورداری فرد داغ‌دیده از حمایت اجتماعی

فقدان حمایت اجتماعی شانس مشکلات مربوط به فقدان را افزایش می‌دهد. حمایت اجتماعی شامل کسانی است که می‌توانند کمک روانی، فیزیکی و مالی ارائه دهند. مانند خانواده، دوستان، همسایگان و اعضای جامعه. پس از مرگ یکی از اعضای نزدیک خانواده، افراد چیزهای دیگری را نیز از دست می‌دهند. برای مثال، مرگ همسر ممکن است باعث از دست رفتن درآمد و تغییر در سبک زندگی شود. اینها همه به حمایت اجتماعی نیاز دارند.